sobota, 21 września 2019

Z tradycją stylistyki Ruchu Narodowego w tle


rocznica
        Charakterystyczna dla środowisk narodowych okresu międzywojnia była nie tylko ideowość, ale także swoista stylistyka wizualna połączona z pewnymi kurtuazyjnymi zwrotami będącymi wyrazem poczucia dobrego smaku, kultury osobistej i szacunku dla tradycji ówczesnego Obozu Narodowego. W przeciwieństwie do dzisiejszych środowisk, zwłaszcza młodego pokolenia, odwołujących się do dziedzictwa i spuścizny Ruchu Narodowego, były one pieczołowicie pielęgnowane przez wszystkie pokolenia niegdysiejszych narodowców. Obecnie w wyniku wymordowania elit, luki pokoleniowej oraz braku ciągłości myśli politycznej estetyczne tradycje największego w przedwojennej Polsce obozu politycznego jakim niewątpliwie był Obóz Narodowy są zapominane i wydają się odchodzić do lamusa historii.

1) SALUTO ROMANO i „CZOŁEM WIELKIEJ POLSCE” TRADYCYJNYM POZDROWIENIEM POLSKICH NARODOWCÓW – Przedwojenni polscy narodowcy pozdrawiali się podniesieniem prawej ręki z zawołaniem „Czołem!” lub „Czołem Wielkiej Polsce!”. Zawołania tego często także używano bez podniesionej prawicy. W Polsce tzw. rzymskie pozdrowienie pojawiło się około 1927 r. wśród działaczy Obozu Wielkiej Polski, a w późniejszych latach było powszechnie używane w Stronnictwie Narodowym, Młodzieży Wszechpolskiej i Obozie Narodowo-Radykalnym. W latach trzydziestych prawica narodowa nie dostrzegała w tym geście żadnego związku z wzorcami niemieckiego narodowego socjalizmu, gdyż te były przez nią z założenia odrzucane i potępiane jako antypolskie i antykatolickie. Obecnie, na skutek doświadczeń II wojny światowej, pozdrowienie to często bywa błędnie utożsamiane z nazistowskim pozdrowieniem „Heil Hitler”, co w warunkach polskich, jak i innych krajach europejskich jest historycznie nieuzasadnione.

2) per KOLEGO – Tradycyjny zwrot grzecznościowy będący wyrazem szacunku i uznania używany niezależnie od pochodzenia m.in. w przedwojennych środowiskach endeckich i młodoendeckich (Stronnictwo Narodowe, Młodzież Wszechpolska, Obóz Wielkiej Polski, Obóz Narodowo-Radykalny) w stosunku do starszych działaczy narodowych lub zajmujących wyższą hierarchię w strukturach organizacyjnych.

3) UMUNDUROWANIE – Protoplastą uniformizacji wśród polskich narodowców był Ruch Młodych Obozu Wielkiej Polski. Młodzi działacze OWP, a później Młodzieży Wszechpolskiej, Sekcji Młodych Stronnictwa Narodowego, Obozu Narodowo-Radykalnego i Ruchu Narodowo-Radykalnego ulegli panującej w całej Europie okresu międzywojnia modzie na styl wojskowy i uniformizację struktur politycznych, w związku z tym wprowadzili w organizacji własny rodzaj umundurowania. Były to: piaskowe bluzy (koszule), granatowe spodnie (kobiety spódnice) i berety, a także pasy z koalicyjką. Dodatkowym uzupełnieniem, chociaż z racji finansowych już nie obowiązkowym były buty oficerki.

4) „HYMN MŁODYCH” – HYMNEM OBOZU NARODOWEGO – Pieśnią organizacyjną, którą rozpoczynano i kończono zebrania organizacyjne MW, OWP, ONR i RNR stał się „Hymn Młodych”, śpiewany na melodię„Warszawianki”, a którego słowa na prośbę działaczy Młodzieży Wszechpolskiej napisał sam Jan Kasprowicz.

SŁOWA PIEŚNI:

Złoty słońca blask dokoła,
Orzeł Biały wzlata wzwyż,
Dumne wznieśmy w górę czoła,
patrząc w Polski Znak i Krzyż,

Polsce niesiem odrodzenie,
Depcząc podłość, fałsz i brud,
W nas mocarne wiosny tchnienie,
W nas jest przyszłość,
Z nami lud,

Naprzód idziem w skier powodzi,
Niechaj wroga przemoc drży,
Już zwycięstwa dzień nadchodzi,
Wielkiej Polski moc to my!
Wielkiej Polski moc to my!

Naprzód idziem zbrojni duchem,
Antychrysta pędzić precz.
Matko Boża nas wysłuchaj,
Błogosław Chrobrego Miecz!
Błogosław Chrobrego Miecz!

5) SYMBOLE – MIECZYK CHROBREGO i FALANGA

MIECZYK CHROBREGO (Szczerbiec) – Został wprowadzony przez Obóz Wielkiej Polski jako oficjalny emblemat organizacyjny w marcu 1927 r. W okresie międzywojennym, Szczerbiec Chrobrego inaczej zwany również mieczykiem Chrobrego owinięty w biało-czerwoną szarfę był kolejno symbolem: Obozu Wielkiej Polski (z literami na szarfie OWP), Młodzieży Wszechpolskiej, Stronnictwa Narodowego, Obozu Narodowo-Radykalnego, a w okresie okupacji – Narodowych Sił Zbrojnych. Współcześnie motyw Szczerbca jest wykorzystywany przez niektóre organizacje, odwołujące się do przedwojennych tradycji Ruchu Narodowego – m.in. Młodzież Wszechpolska, Stowarzyszenie Obóz Narodowo-Radykalny Podhale, Obóz Wielkiej Polski, Ligę Polskich Rodzin etc.

– FALANGA (ręka z mieczem) – Od lat trzydziestych minionego wieku falanga czyli „ręka z mieczem” stała się jednym z symbolów polskiego Obozu Narodowego. Po raz pierwszy wizerunek falangi pojawił się na łamach pisma„Akademik Polski” nr 2 z 14 II 1933 r. wydawanego w Warszawie przez OWP . Po delegalizacji przez władze sanacyjne Obozu Wielkiej Polski w 1933 r., zaczęto karać w trybie karno-administracyjnym narodowców za noszenie w klapach marynarek tzw. mieczyków Chrobrego (sądy powszechne w II instancji za to „wykroczenie” zazwyczaj uniewinniały działaczy narodowych). Wówczas nieformalnym symbolem Sekcji Młodych Stronnictwa Narodowego został wizerunek ręki trzymającej miecz przejęty w 1934 r. przez Obóz Narodowo-Radykalny. Uproszczony, stylizowany i awangardowy jak na ówczesne czasy symbol „ręki z mieczem” (tzw. falanga) za swój znak przyjął w 1935 roku Ruch Narodowo-Radykalny. Obecnie falanga jest używana przez Narodowe Odrodzenie Polski, Obóz Narodowo-Radykalny i Stowarzyszenie Obóz Narodowo-Radykalny Podhale (oraz odrodzony Ruch Narodowo - Radykalny - przyp. Redakcji RNR).

Norbert Wasik

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz